Η διατροφή μπορεί να παρουσιάζει σοβαρές ανισορροπίες οι οποίες χαρακτηρίζονται ως διατροφικές διαταραχές ή διαταραχές στην πρόσληψη τροφής. Όταν ένα άτομο πάσχει από διατροφικής διαταραχή μπορεί να παρουσιάσει υπερβολική μείωση ή υπερβολική αύξηση κατανάλωση φαγητού. Αυτό το φαινόμενο συνήθως συνοδεύεται απόέντονα συναισθήματα άγχους ή ανυσυχίας για το βάρος ή για την εικόνα του σώματος.
Η ψυχολογική μας κατάσταση συνδέεται άμεσα ακόμη και όταν δεν υπάρχει διατροφική διαταραχή.Οι κύριοι τύποι διατροφικών διαταραχών είναι:
- Ψυχογενή ανορεξία
- Ψυχογενή βουλιμία
- Υπερφαγία ( σύμφωνα με έρευνες τώρα αρχίζει να αφορά ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού)
Ψυχογενή ανορεξία
Με τον όρο ψυχογενή ανορεξία περιγράφουμε την κατάσταση κατα την οποία το άτομο αρνείται να φάει όσο χρειάζεται για να διατηρήσει ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος για το ύψος τους. Τα άτομα αυτά ισχυρίζονται ότι θέλουν να χάσουν βάρος για να είναι πολύ αδύνατα , ενώ μερικές φορές λένε ότι δεν πεινάνε ή ότι δεν νιώθουν άνετα για να φάνε. Συνήθως τα άτομα με ψυχογενή ανορεξία είναι πολύ αδύνατα και συνεχίζουν να χάνουν βάρος λόγω της άρνησής τους να φάνε. Συμπεριφέρονται έτσι εξαιτίας του έντονου φόβου τους να μην πάρουν κιλά καθώς και στη διαταραγμένη εικόνα του σώματός τους. Όσα κιλά και να χάσει το άτομο που πάσχει από ψυχογενή ανορεξία όταν κοιτάζει τον εαυτό του στον καθρέφτη νομίζει ότι έχει παραπάνω κιλά. Επίσης εκτός από την ασιτία το άτομο μπορεί να κάνει εξαντλητική γυμναστική, εμετούς και κατάχρηση διαιτητικών προιόντων. Η ανορεξία μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο διότι είναι μια πολύ σοβαρή ψυχολογική ασθένεια. Με τον καιρό τα ζωτικά όργανα αρχίζουν να κλείνουν, αδυνατίζουν τα κόκαλα και το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ η ψυχολογική κατάσταση του ανορεξικού ατόμου συνεχώς μειώνεται.
Ψυχογενή βουλιμία
Η Ψυχογενής Βουλιμία χαρακτηρίζεται από επανειλημμένα επεισόδια υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού. Το βουλιμικό άτομο δεν έχει το έλεγχο της ποσότητας τροφής που καταναλώνει. Συνήθως επιλέγει τροφές με πολλά λιπαρά και θερμίδες, ενώ μπορεί να φτάσει και σε ακραίες συμπεριφορές. Ωστόσο, δεν θέλει να πάρει βάρος με αποτέλεσμα να καταφεύγει σε εμετούς ή σε περιόδους αυστηρής δίαιτας και άσκησης, με σκοπό να αντισταθμίσει την ντροπή και τις ενοχές που νιώθει για την υπερβολική κατανάλωση φαγητού που έχει προηγηθεί. Λόγω αυτών των συναισθημάτων ντροπής συχνά το βουλιμικό άτομο τρώει κρυφά από τους άλλους.Η βουλιμική συμπεριφορά γίνεται εμμονή που κυριαρχεί στην καθημερινότητα του ατόμου. Τα βουλιμικά άτομα συχνά έχουν κανονικό βάρος με αποτέλεσμα κανείς να μην υποψιάζεται το πρόβλημά τους. Μπορεί όμως να είναι και υπέρβαρα γεγονός που οδηγεί σε σοβαρούς κινδύνους υγείας. Σε κάθε περίπτωση, η βουλιμική συμπεριφορά οδηγεί σε αρνητικές αλλαγές στη χημεία του σώματος, καταστροφή της οδοντοστοιχίας εξαιτίας των συχνών εμετών και σε ακραίες περιπτώσεις σε διάτρηση του στομαχιού.
Υπερφαγία
Η Υπερφαγία είναι μια Διατροφική Διαταραχή κατά την οποία το άτομο τρώει πολύ και όχι επειδή νιώθει πείνα αλλά λειτουργεί παρορμητικά. Το άτομο που παρουσιάζει αυτή τη διαταραχή, η υπερφαγία είναι καθημερινό φαινόμενο. Το φαγητό τους είναι συχνά υπερβολικό και κυρίως ανθυγιεινό (junk food) και πολλές φορές τρώνε σε περίεργες ώρες, όπως αργά τη νύχτα, και κρυφά από τους άλλους. Συνήθως, τα άτομα που παρουσιάζουν υπερφαγία αρχίζουν την μέρα τους με καθόλου ή πολύ λίγο φαγητό, συνεχίζουν τρώγοντας ελάχιστο μεσημεριανό και καθώς η μέρα προχωρά νιώθουν όλο και πιο αδύναμοι να ελέγξουν την επιθυμία τους να φάνε. Συχνά τα επεισόδια υπερφαγίας προκύπτουν όταν νιώθουν στενοχώρια ή βαρεμάρα. Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου υπερφαγίας το άτομο νιώθει ότι δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει, ενώ έπειτα νιώθει ντροπή, αηδία και ενοχές. Η διαφορά με τη Βουλιμία είναι ότι το άτομο δεν κάνει κάτι για να αντισταθμίσει τη συμπεριφορά του, όπως εμετό, με αποτέλεσμα να γίνεται υπέρβαρο. Κατά συνέπεια οι κίνδυνοι για την υγεία του είναι όλοι αυτοί που αφορούν τα παχύσαρκα άτομο, όπως διαβήτης, καρδιακά προβλήματα, υψηλή χοληστερίνη κτλ.
Θεραπεία
Η έντονη επιρροή των ψυχολογικών παραγόντων στις Διατροφικές Διαταραχές καθώς και οι κίνδυνοι για την υγεία που τις ακολουθούν κάνουν απαραίτητη την αναζήτηση στήριξης με τη βοήθεια της Ψυχοθεραπείας και της Συμβουλευτικής. Ο θεραπευτής γίνεται ο βοηθός του ατόμου στην προσπάθεια του να παρατηρήσει και να κατανοήσει τις διατροφικές του συνήθειες και να αποκτήσει μια πιο υγιή σχέση με τη διατροφή του. Στην περίπτωση των Διατροφικών Διαταραχών είναι σημαντικό το άτομο να μάθει να μην εστιάζει την προσοχή του τόσο στην απώλεια βάρους, όσο στη σημασία μιας ομαλής διατροφής για την προσωπική του φροντίδα. Η πορεία προς την αλλαγή εξαρτάται από το πόσο βαθειά είναι η διαταραχή και πάντα θα υπάρχουν δυσκολίες και πισωγυρίσματα. Ωστόσο, είναι σημαντικό ο θεραπευόμενος να μάθει να διαχειρίζεται ακόμη και αυτές τις καταστάσεις. Επιπλέον, η ανακούφιση που θα νιώσει τόσο από την ψυχολογική αλλαγή, όσο και από την βελτίωση της σωματικής του υγείας θα είναι τόσο μεγάλη που πραγματικά αξίζει το ταξίδι μέχρι εκεί.
ΠΗΓΗ: no more diet.gr